Dalekowzroczność – czy nadwzroczność to „sokoli wzrok”?

Nadwzroczność to często występująca wada wzroku, która cechuje się doskonałym widzeniem przedmiotów znajdujących się daleko, a nieostrym tych, które są w pobliżu twarzy. Co trzeba wiedzieć o nadwzroczności i jak ją leczyć?

Nadwzroczność to wada wzroku spowodowana nieprawidłową budową gałki ocznej. Gdy narząd wzroku pracuje prawidłowo, obraz, który widzimy, powstaje na siatkówce. W przypadku nadwzroczności obraz ten produkowany jest poza siatkówką, co sprawia, że niemożliwe jest prawidłowe widzenie. Przedmioty znajdujące się w oddali są wyraźnie widoczne, ale te, które są blisko, są nieostre i rozmyte.

O nadwzroczności mówi się popularnie, że to dalekowzroczność. To dlatego osoby, które świetnie widzą z daleka, nazywa się ludźmi o sokolim wzroku. Schorzenie to bywa również nazywane starczowzrocznością. Wraz z upływem lat nawet u ludzi, którzy dotychczas nie mieli żadnych problemów ze wzrokiem, mogą wystąpić objawy dalekowzroczności. Prezbiopia (jak inaczej nazywa się starczowzroczność) może zacząć rozwijać się już po 40. roku życia, kiedy zmniejsza się zdolność oka do akomodacji.

Przyczyny nadwzroczności

Nadwzroczność rozwija się na skutek wady anatomicznej gałki ocznej. Krótka gałka oczna, a także zbyt płaska rogówka mogą przyczyniać się do powstawania obrazu poza siatkówką. To sprawia, że osoby dalekowzroczne muszą zmrużyć oczy, by dostrzec to, co się dzieje blisko nich, „łapać ostrość”, by przeczytać artykuł w gazecie czy odczytać wiadomość tekstową lub oddalać przedmioty, by je prawidłowo zobaczyć. To, co znajduje się w pewnym oddaleniu od nich, widzą za to nadzwyczaj wyraźnie.

Zdarza się jednak, że z biegiem czasu również i ten obraz powoli staje się zamglony czy zamazany. To znak, że trzeba przeprowadzić ponowne badania u okulisty, który sprawdzi, czy wada się nie pogłębiła. Być może konieczna jest zmiana szkieł okularowych lub soczewek kontaktowych.

Nadwzroczność może też być naturalna. Tak się zdarza w przypadku dzieci, u których ta wada wzroku jest wręcz fizjologiczna – szacuje się, że może występować nawet u 90 procent maluchów w wieku 0-3 lata. Około 3. roku życia zazwyczaj zanika, choć zdarzają się sytuacje, że tak się nie dzieje. Jeśli do 5. roku życia nadwzroczność nie zniknie, dziecko prawdopodobnie będzie już cierpiało na tę wadę wzroku. Jest to też uzależnione od stopnia zaawansowania wady – niewielką wadę (do +1,25 dioptrii) można jeszcze skorygować.

Stopnie nadwzroczności

Osoby, które cierpią na nadwzroczność, muszą nosić okulary tzw. plusy. Pomagają one odciążyć oczy i ułatwiają prawidłową akomodację.

Dalekowzroczność dzieli się ze względu na stopnie zaawansowania wady wzroku:

• niska – do +2,5 dioptrii,
• średnia – od +2,5 dioptrii do +6 dioptrii,
• duża – powyżej 6 dioptrii.

Żadnej wady wzroku nie należy lekceważyć. Każda wymaga konsultacji z okulistą i noszenia odpowiednio dobranych okularów lub soczewek kontaktowych.

Leczenie nadwzroczności

Osoby nadwzroczne powinny nosić szkła okularowe lub soczewki, które pomogą skorygować wadę wzroku. Przy dalekowzroczności dobiera się szkła wypukłe (dodatnie). Noszenie okularów lub soczewek kontaktowych może odciążyć narząd wzroku, a także zapobiec dalszemu pogłębianiu wady.

Osoby dorosłe, które ukończyły 21. rok życia i mają wadę do +5 dioptrii, mogą skorzystać z laserowej korekcji wzroku. Nie mogą jednak cierpieć na dodatkowe schorzenia, takie jak nawracające zapalenia spojówek czy zespół suchego oka.

Sam zabieg trwa kilka minut i zapewnia ponad 95 procent skuteczności. Przed wykonaniem laserowej korekcji wzroku odbywa się dokładna kwalifikacja, a samo przygotowanie do zabiegu trwa od godziny do dwóch. Po zabiegu przez około tydzień należy się oszczędzać, nie nadwyrężać oczu i odpoczywać. Pomaga to powrócić do formy.